ساندویچ پانل یکی از جدیدترین مصالحی است که در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد و با توجه به اهمیت روز افزون نیاز مردم به کاهش اتلاف انرژی و کاهش مصرف سوخت، استفاده از آن بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. ما در این مقاله قصد داریم شما را با ساندویچ پانل، انواع آن و هر آنچه که به این مصالح مربوط می‌شود بیشتر آشنا کنیم پس در صورتی که می‌خواهید اطلاعات لازم و کافی را در این زمینه کسب کنید در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
ساندویچ پانل چیست؟
به طور کلی ساندویچ پانل به انواعی از مصالح ساختمانی گفته می‌شود که نقش مهمی در عایق کردن ساختمان‌ها بر عهده دارد. برای درک بهتر ساختار ساندویچ پانل می‌توان آن را به یک ساندویچ همبرگر معمولی تشبیه کرد. همان طور که یک ساندویچ از دو لایه نان و یک لایه همبرگر تشکیل شده است در ساندویچ پانل نیز با چنین حالتی مواجه هستیم و احتمالا دلیل نام گذاری ساندویچ پانل به این نام نیز به علت وجود چنین شباهتی است.
به طور کلی ساندویچ پانل به صفحات سه لایه‌ای سبکی گفته می‌شود که دو لایه اطراف آن فلزی و معمولا از ورق‌هایی از جنس گالوانیزه، ورق رنگی، آلومینیوم پیش رنگ شده یا ورق آلوزینک پیش رنگ شده تشکیل شده‌اند. همچنین لایه میانی یا هسته میانی از موادی سبک و عایق، مانند پلی استایرن، پشم سنگ، پلی یورتان یا XPS تشکیل شده است.
موارد استفاده ساندویچ پانل
با توجه به این که پانل‌های ساندویچی عایق‌های بسیار خوبی برای حرارت، رطوبت و صدا هستند، همچنین با توجه به مزایای متنوع دیگری که از آن برخوردارند موارد استفاده متعددی برای آن‌ها وجود دارد و در مکان‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند که از این کاربردها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کانتینر و کانکس، درمانگاه‌ها یا مراکز امداد صحرایی و بین جاده‌ای، کمپ‌های اسکان موقت، ساختمان‌ها و خانه‌های پیش ساخته، پایگاه پلیس سیار و پلیس جاده‌ای، کارگاه‌ها، سردخانه‌های صنعتی کارخانه‌ها و دفاتر کار.
علاوه بر این ساخت و ساز انبار و سیلو، سالن‌های ورزشی، سوله‌های صنعتی، مجتمع و استادیوم‌های ورزشی و کارگاه‌های صنعتی نیز از دیگر موارد استفاده این ماده پرکاربرد به شمار می‌آیند.
انواع ساندویچ پانل‌ها
ساندویچ پانل‌ها را می‌توان با توجه به ویژگی‌های مختلفی که دارند طبقه‌بندی کرد. به عنوان مثال انواع ساندویچ پانل‌ها از نظر جنس لایه عایق به موارد زیر تقسیم می‌شوند:
- ساندویچ پانل پلی اورتان یا پلی یورتان: در این نوع از پانل‌ها لایه میانی از جنس فوم پلی اورتان است که ممکن است این فوم یکی از انواع PIR یا PUR باشد. نوع PIR فوم پلی اورتان از ترکیب پلی یول و ایزوسیانورات ساخته شده است و نوع PUR آن شامل ترکیبی از پلی یول و ایزوسیانات است. از ویژگی‌های این نوع ساندویچ پانل می‌توان به عایق بودن نسبت به سرما و گرما، مقاومت در برابر رطوبت و وزن سبک آن اشاره کرد. علاوه بر این از ویژگی‌های بارز ساندویچ پانل پلی اورتان PIR ضد حریق بودن و مقاومت بسیار بالا در برابر حرارت است. برای اندازه‌گیری چگالی این فوم‌ها از گاز B141 استفاده می‌شود.
- ساندویچ پانل XPS: این نوع ساندویچ پانل شباهت زیادی به ساندویچ پانل با فوم پلی یورتان دارد با این تفاوت که فوم مورد استفاده در لایه میانی آن که به فوم سبز نیز معروف است فاقد هرگونه مواد آلاینده محیط زیست است. همچنین با توجه به چگالی برابر این فوم با فوم پلی یورتان، ساندویچ پانل XPS تمام ویژگی‌های ساندویچ پانل پلی یورتان را دارد با این تفاوت که با برخورداری از توانایی حذف گازهای گلخانه‌ای مضرات آن را ندارد، علاوه بر این به خاطر حذف مواد ایزوسیانورات و ایزوسیانات در هنگام سوختن آن، ماده سیانور را وارد محیط نمی‌شود؛ بنابراین می‌توانیم نتیجه بگیریم که نوع ضد حریق این ساندویچ پانل می‌تواند جایگزین بسیار مناسبی برای فوم پلی یورتان باشد.
- ساندویچ پانل پشم سنگ: چیزی که این نوع پانل ساندویچی را از دیگر پانل‌ها متمایز می‌کند استفاده از پشم سنگ به عنوان عایق در آن است که همین امر موجب شده است تا خاصیت ضد حریق خوبی داشته باشد و حتی در این مورد نسبت به پلی یورتان قوی‌تر عمل کند.
یکی دیگر از ویژگی‌هایی که می‌توان بر اساس آن ساندویچ پانل‌ها را در دسته‌های مختلف طبقه بندی کرد نوع کاربرد آن‌ها در ساختمان است که می‌توانیم در این باره به موارد زیر اشاره کنیم:
- ساندویچ پانل سردخانه‌ای: یکی از مهم‌ترین موارد استفاده از ساندویچ پانل‌ها سردخانه‌ها هستند. در سردخانه‌ها با توجه به دمای سردخانه معمولا از پانل‌هایی با ضخامت 8 تا 20 سانتی متر استفاده می‌شود و برای عایق بندی آن‌ها فوم پلی یورتان یا XPS مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین در صورتی که فرد استفاده کننده به عنوان یک ویژگی، خاصیت ضد حریق بودن را مد نظر داشته باشد می‌تواند از ساندویچ پانل‌هایی استفاده کند که در ساختار آن‌ها از پشم سنگ استفاده شده است.
- ساندویچ پانل نسوز: در صورتی که بخواهید از ساندویچ پانل در مکانی استفاده کنید که احتمال آتش سوزی در آن بالا است این مورد می‌تواند گزینه مناسبی باشد چرا که ساندویچ پانل‌های نسوز با وجود این که ممکن است با قرار گرفتن در معرض ارتباط مستقیم با آتش تا حدودی آسیب ببیند اما به هیچ وجه اشتعال‌زا نیستند و حتی می‌توان از آن‌ها در کوره‌ها نیز استفاده کرد. در ساختار این نوع ساندویچ پانل‌ها معمولا از پشم سنگ به عنوان عایق استفاده می‌شود.
- ساندویچ پانل سقفی: همان طور که از نام آن پیداست ساندویچ پانل‌های سقفی بیشتر در سقف سوله‌ها با ضخامتی معادل 4 تا 10 سانتی متر مورد استفاده قرار می‌گیرند و طراحی آن‌ها به گونه‌ای است که از ورود آب از سقف به داخل ساختمان تا حدود زیادی جلوگیری می‌کنند.
- ساندویچ پانل دیواری: این نوع ساندویچ پانل کاربردهای متنوعی دارند که از آن‌ها می‌توان به مواردی چون دیوار سوله‌ها، کارگاه‌ها، منازل مسکونی، سردخانه‌ها و… اشاره کرد.
قیمت ساندویچ پانل‌ها
قیمت ساندویچ پانل‌ها به موارد مختلفی بستگی دارد که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر است:
- چگالی فوم مورد استفاده در هسته
- ضخامت فوم
- جنس ورق روکش
- ضخامت روکش
البته توجه داشته باشید که انواع مختلفی از ساندویچ پانل‌های دست دوم نیز در بازار وجود دارند که ممکن است با قیمت‌های بسیار پایین‌تری عرضه شوند اما استفاده از آن‌ها می‌تواند مشکلاتی از قبیل نصب دشوار، ظاهر نامناسب یا مشکلات بهداشتی به دنبال داشته باشند.
رنگ ساندویچ پانل
یکی از مزیت‌های اساسی ساندویچ پانل‌ها تنوع در رنگ بندی آن‌ها است که این مسئله باعث شده است تا سلیقه‌های مختلف را پوشش دهند. ساندویچ پانل‌ها معمولا در 12 طیف رنگ مختلف تولید می‌شوند که این رنگ‌ها شامل سفید، آبی، قرمز، نقره‌ای، طوسی، کرم، سبز، یشمی، زرد و بنفش هستند.
مزایای استفاده از ساندویچ پانل
- حمل و نقل راحت
- سبک بودن دیوارها در مقایسه با دیوارهای ساخته شده از مصالح سنتی
- مقاوم در برابر نیروهای برشی ناشی از زمین لرزه
- عایق در برابر دماهای بالا و پایین، صدا و رطوبت
- مقاوم در برابر آتش سوزی
- کاملا بهداشتی به دلیل جلوگیری از ورود حشرات و عدم امکان رشد عوامل بیماری‌زا مانند قارچ‌ها و باکتری‌ها بر روی آن
- امکان استفاده در مناطق صعب العبور به دلیل سبک بودن و نیاز نداشتن به کارگر یا افراد متخصص
- در اختیار داشتن فضای قابل استفاده بیشتر به دلیل ضخامت اندک دیوارها
- امکان اجرای طرح‌های متنوع به دلیل انعطاف پذیری بالای قطعات
- حذف مقادیر زیادی از هزینه‌ها به دلیل سبک بودن قطعات و عدم نیاز به پی سازی ساختمان
- کاهش هزینه تهویه مطبوع در فصول مختلف سال به دلیل جلوگیری از تبادل دما و در نهایت کاهش مصرف انرژی
- افزایش طول عمر مفید ساختمان
- مناسب برای استفاده در شهرهای بزرگ به دلیل جلوگیری از تبادل صدا
- بازگشت سرمایه ساختمان سازی در زمان کوتاه
- امکان رد کردن راحت لوله‌ها و سیم کشی برق و تلفن از زیر شبکه پانل‌ها و نصب آسان در و پنجره و در نهایت امکان اجرای تاسیسات با هزینه اندک
- امکان حمل تعداد زیاد پانل‌ها در هر بار حمل و نقل و در نتیجه صرفه جویی در هزینه نقل و انتقال مصالح
- عدم ایجاد نخاله‌های ساختمانی و جلوگیری از آسیب رساندن به محیط زیست
- اجرای سریع
- طراحی ساده و زیبا
نکات مهمی که باید در نصب ساندویچ پانل به آن توجه شود
همان طور که گفته شد از عمده‌ترین دلایل استفاده از ساندویچ پانل می‌توان به عایق بودن نسبت به حرارت، خاصیت ضد احتراقی و زیبا بودن آن اشاره کرد اما با این وجود چیزی که باعث می‌شود تا پانل ساندویچی در بروز این ویژگی‌ها خوب ظاهر شود نصب صحیح آن است به همین دلیل در هنگام نصب پانل‌ها رعایت موارد زیر ضروری است:
- توجه به نحوه قرارگیری نر و مادگی ساندویچ پانل دیواری برای آب بندی کردن پروژه
- استفاده از چسب سیلیکون برای درز بندی و آب بندی ساندویچ پانل‌ها
- در نظر گرفتن تکیه‌گاه مناسب برای سفت کردن پیچ‌ها با توجه به رعایت فاصله معین بین پانل‌ها
- توجه به فاصله بین ستون‌ها، عرض و ارتفاع پانل‌ها، محل قرار گیری پانل‌ها و شدت وزش باد در منطقه‌ای که می‌خواهیم پانل‌ها را در آن نصب کنیم
- استفاده از پیچ‌های واشردار مخصوص نصب پانل‌های ساندویچی دیواری و سقفی
- نصب به جای فلاشینگ‌ها و آبروها در ساندویچ پانل‌ها سقفی برای زیبا کردن و آب‌بندی مناسب سازه.